Ponieważ bożonarodzeniowych przepisów ci u nas dostatek, dzisiaj ostatni z nich – Vánočka a vánoční švestková omáčka z Brtnice. Po polsku jednak ” chałka świąteczna ze śliwkowym sosem” za serce nie chwyta i w uchu nie rezonuje, więc niech pozostanie po czesku. Tak więc Vánočka a vánoční švestková omáčka z Brtnice z Moraw to gwarant wyśmienitego smaku.
Tradycyjna vánočka składa się z 9 części, co ma odzwierciedlać 9 źródeł. 4 pierwsze z nich to 4 żywioły – woda, ogień, powietrze i ziemia, 3 kolejne źródła to wola, rozum i uczucia, 2 ostatnie zaś to wiedza i miłość. Jako dowód ich popularności podać warto ciekawostkę – kiedyś liczba vánoček odpowiadała liczbie członków rodziny, a ta jedna ”ekstra” przypaść miała na wigilijny stół.
Składniki na dwie chałki:
750 g mąki krupczatki
3 żółtka
120 g cukru
40 g drożdży
50 g rodzynek
400 ml mleka
200 g masła
sól
płatki migdałów do posypania
jajko do posmarowania
cukier puder do posypania
Na początku przygotowujemy zaczyn z pokruszonych drożdży, odrobiny mąki, cukru i letniego mleka. Po jego wyrośnięciu, czyli po ok. 10 minutach dodajemy przesianą mąkę, żółtka, letnie mleko, cukier i chwilę wyrabiamy. W międzyczasie rozpuszczamy masło i odstawiamy je do przestygnięcia. W połowie wyrabiania dodajemy masło i doprowadzamy do momentu aby ciasto będzie miało jednolitą konsystencję. Odkładamy do wyrośnięcia pod przykryciem, tak aby ciasto podwoiło swoją objętość. Następnie ciasto wyciągamy i rozdzielamy na dwie części. Kolejno każdą z nich dzielimy na 9 równych części. Musimy z tych kawałków przygotować najpierw 4, potem 3 i na końcu 2 wałki- tak jak w genezie. Na dół vánočky przygotowujemy warkocz z 4 części, następnie z 3 kawałków, który kładziemy na warkocz z 4 kawałków, a na ten warkocz, warkocz z dwóch kawałków. Aby te 3 części się nie rozjechały, na warkoczu z 4 części i 3 części robimy grzbietem dłoni małe wgłębienie na środku warkocza. Dodatkowo wbijamy patyczki bądź wykałaczki w paru miejscach, tak aby vánočkę spoić.
I tu pierwsza uwaga dotycząca tej skomplikowanej kulinarnej logistyki: pierwszy raz pomyśleliśmy, czy owa vánočka w trakcie “budowy” nie miałaby być sfilmowana? Słowa i blog trochę tego nie ogarnęły.
Dalej odstawiamy ją do wyrośnięcia na około 30 minut. W międzyczasie nagrzewamy piekarnik do 220 °C. Przed włożeniem do piekarnika smarujemy chałkę jajkiem i osypujemy płatkami migdałów. Wkładamy do piekarnika na 10 minut, a potem obniżamy temperaturę do 150 °C i pieczemy dalej przez ok. 25 minut. Po tym czasie zmniejszamy temperaturę na 100 °C i pieczemy jeszcze ok. 20 minut. Po upieczeniu wyciągamy z piekarnika i odstawiamy do wystudzenia. Na końcu jeszcze posypujemy cukrem pudrem.
Druga wcale nie mniej ważna część naszej bożonarodzeniowej jedynki to Vánoční švestková omáčka z Brtnice.
Składniki na 4 porcje
200 g suszonych śliwek
2 łyżki cukru
cukier waniliowy
1 łyżka rodzynek
1 łyżka suszonych figi
2łyżki migdałów
2łyżki orzechów laskowych
2 łyżki orzechów włoskich
skórka z cytryna
2 plasterki cytryny
starty piernik
kawałek cynamonu
5 goździków
kawałek anyżu
1-1,5 l wody
Wlewamy wodę do garnka, wkładamy śliwki, laskę cynamonu, skórkę z cytryny, dwa plasterki cytryny, kawałek cynamonu, goździki i anyż. Gotujemy na małym ogniu przez 10 minut, następnie śliwki odcedzamy, zostawiając wodę ze śliwek, natomiast ze śliwek wyciągamy pestki i drobno je kroimy. Pokrojone śliwki wrzucamy do pozostawionej wcześniej wody, dodajemy cukier, cukier waniliowy, posiekane orzechy laskowe, włoskie, migdały, pokrojone rodzynki i figi. Gotujemy na małym ogniu 20 minut. W międzyczasie dodajemy około 2-3 łyżek startego piernika, tak aby sos zagęścić. Po tym czasie odstawiamy do wystygnięcia. Możemy jeść razem z wcześniej przygotowaną vánočka, sos można podawać zarówno na ciepło jak i na zimno.
Dobrou chuť
Z innych przepisów świątecznych zapraszamy do: Kapr na modro czyli krótko i na temat, Pardubické perníčky czyli kolejna ze słodkich świątecznych propozycji, Černý mandlový dort czyli jeden z naszych kilku przedświątecznych typów, Česká vánoční bonboniéra czyli subiektywny wybór świątecznych pralin też dla bezglutenowych, Máslové sušenky czyli świąteczne czeskie kruche ciasteczka.
Photo © czechypopolsku.pl